در کشور ایران، صنعت خودرو از نقش کلیدی در اقتصاد و بازار کار برخوردار است. آمارهای جدید نشان میدهد که تولید خودرو در دی ماه ۱۴۰۳ با کاهش قابل توجهی نسبت به سال گذشته روبرو شده است. در این مقاله، به بررسی مرور آمار و روند خودروسازی در ۱۴۰۳ و جزئیات مرتبط با این کاهش تولید، عوامل مؤثر بر این روند و چشمانداز آینده صنعت خودرو خواهیم پرداخت.
افت ۱۴ درصدی تولید در دی ۱۴۰۳
طبق گزارشهای منتشر شده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار، تولید خودرو در دی ۱۴۰۳ به ۷۸ هزار و ۸۰۴ دستگاه رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افتی ۱۴ درصدی را نشان میدهد.
در آذرماه ۱۴۰۲، تولید خودرو ۹۱ هزار و ۶۰۵ دستگاه بود که این نشاندهنده کاهش شدید در آمار تولید است.
کاهش تولید عمدتاً به دلیل افت تیراژ خودروهای پرفروش نظیر پژو و هایما اتفاق افتاده است. به طور مشخص، تولید پژو پارس به میزان ۶۲ درصد و هایما به ۶۹ درصد کاهش یافته است. این تغییرات به نظر میرسد ناشی از خارج شدن خودروهای پرتیراژ با حاشیه سود کم از خطوط تولید باشد.
عوامل کاهش تولید
با وجود اینکه خودروسازان به تازگی اجازه افزایش قیمت محصولات خود را پیدا کردهاند، اما مشکلاتی نظیر زیان انباشته، کمبود نقدینگی، بدهیهای بالا به قطعهسازان و حجم زیاد تسهیلات بانکی باعث شده است که امید به افزایش تولید در کوتاهمدت کم باشد. همچنین، پروسه آمادهسازی قطعات و ورود آنها به خطوط تولید نیز زمانبر است و موجب میشود آثار افزایش تولید به ماههای آینده موکول شود.
مرور آمار و روند خودروسازی در ۱۴۰۳
آمار تولید خودرو در آذرماه
علیرغم افت تولید کلی، در آذرماه ۱۴۰۳، آمار تولید از سوی شرکتهای بزرگ خودروسازی بر اساس گزارشهای سازمان کدال، حاکی از رشد ۱۴ درصدی بوده است. ایرانخودرو توانسته است در ۹ ماه نخست امسال ۳۷۰ هزار و ۴۸۶ دستگاه انواع خودرو تولید کند که این آمار نشاندهنده افت ۶ درصدی نسبت به سال گذشته است. با این حال، تولید در آذرماه به ۴۳ هزار و ۴۴۱ دستگاه رسید که ۱۷ درصد افزایش نشان میدهد.
سایپا نیز در ۹ ماه نخست امسال ۲۰۰ هزار و ۱۶۲ دستگاه را تولید کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت ۸ درصدی داشته است. با این حال، تولید این شرکت در آذرماه بیش از ۱۳ درصد افزایش یافته است.
مقایسه با سال گذشته
آمار تجمیعی سه خودروساز بزرگ کشور نیز نشان میدهد که در مجموع، تولید خودرو از ابتدای سال تا پایان آبان ۱۴۰۳ به ۵۷۴ هزار و ۵۴۳ دستگاه رسیده است که نسبت به ۶۰۹ هزار و ۹۳۷ دستگاه در سال گذشته، کاهش ۵.۸ درصدی را نشان میدهد.
در گزارش تولیدی اخیر، مشاهده میشود که تولید خودرو در مهرماه به ۸۴ هزار و ۲۴۶ دستگاه رسید که رشد ۱۷ درصدی را نشان میدهد، اما در آبان با دوباره به ۶۳ هزار و ۸۶۳ دستگاه کاهش یافت.
دستورات رئیسجمهور درباره صنعت خودروی ایران
رئیسجمهور کشور، در جریان بازدید از یک خط تولید و انبار شرکت ایرانخودرو، اقدام به ارائه چندین دستور مؤثر در مورد صنعت خودرو کردند که هدف آن افزایش کیفیت و ظرفیت تولید این صنعت بود. مهمترین این دستورات به شرح زیر است:
افزایش تولید:
رئیسجمهور تأکید کردند که تولیدات ایرانخودرو در سال جاری باید حداقل ۵۰ درصد نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش یابد. این اقدام به منظور رفع نیاز بازار و کاهش فشار بر تولیدکنندگان خودرو صورت میگیرد.
توسعه خودروهای اقتصادی:
یکی از دستورات مهم، تولید حداقل یک مدل خودروی اقتصادی با تکنولوژی بهروز در طول دو سال آینده بود تا نیازهای مصرفکنندگان با محدودیتهای مالی را پاسخ دهد.
توقف تولید خودروهای قدیمی:
دستور داده شد که حداقل سه مدل خودرو قدیمی باید در سال جاری از خط تولید خارج شوند و به جای آنها، سه مدل جدید و باکیفیت تولید گردد. این تصمیم به منظور ارتقاء سطح کیفیت و رضایت مشتریان اتخاذ شده است.
توسعه تکنولوژی و نوآوری:
برنامهریزی برای تولید خودروهای جدید با فناوریهای برقی و خودران مورد توجه قرار گرفت تا ایران نیز به جمع کشورهای پیشرو در حوزه فناوری خودرو بپیوندد.
تأمین قطعات و ترخیص خودروهای دپو:
رئیسجمهور دستور دادند تا حداکثر ظرف دو ماه، تأمین قطعات مورد نیاز و ترخیص خودروهای دپو شده انجام شود. این امر به تسریع فرآیند تولید و تحویل خودروها کمک خواهد کرد.
افزایش عرضه و حذف قرعهکشی:
به منظور بهبود فرآیند توزیع، رئیسجمهور خواستار افزایش عرضه خودرو شدند تا از قرعهکشیها و نارضایتیهای ناشی از آن کاسته شود.
تحویل بدون تأخیر خودروهای پیشفروش شده:
از ابتدای سال جدید، خودروهای پیشفروش شده پس از تکمیل وجه، باید بهطور فوری به مشتریان تحویل داده شوند تا از بروز هرگونه تأخیر جلوگیری شود.
ممنوعیت واگذاریهای رانتخودرو:
رئیسجمهور تأکید کردند که واگذاری خودرو به شرکتها و سازمانهای دولتی و غیردولتی، به شکل نامناسب و خارج از رویههای عادی فروش به مردم ممنوع است.
جایگزینی خودروهای فرسوده:
هر ساله باید حداقل ۲۰ هزار خودرو از نوع کشنده، کامیون، اتوبوس و مینیبوس فرسوده از رده خارج و با خودروهای باکیفیت داخلی یا خارجی جایگزین شوند.
کیفیت قطعات:
در نهایت، استفاده از قطعات با کیفیت پایین در فرآیند مونتاژ خودرو باید و بهطور کامل ممنوع شود تا استانداردهای کیفی محصولات تولیدی افزایش یابد.
این دستورات نشاندهنده عزم دولت در توجه به مشکلات صنعت خودرو و تلاش برای بهبود تولید و کیفیت این بخش حیاتی اقتصاد کشور است. با اجرای این استراتژیها، امید است که صنعت خودرو در سالهای آینده به نتایج مطلوبی دست یابد.
پیشبینی برای آینده
با توجه به مشکلات مالی و افزایش رسمی قیمت خودرو، انتظار میرود که وضعیت تولید در آینده نزدیک بهبود یابد. اگرچه مشکلاتی در تأمین قطعات و نقدینگی وجود دارد، اما پیشبینی میشود که با بهبود شرایط، روند تولید در ماههای آتی افزایش یابد
نتیجهگیری
در حالی که آمارها نشاندهنده کاهش تولید خودرو در ایران در دی ۱۴۰۳ هستند، این روند به دلیل عوامل متعددی شامل فشارهای اقتصادی و تغییرات در تقاضا است. با این حال، به دلیل اقداماتی که بهبود وضعیت تولید را هدف قرار دادهاند، نگاه به آینده میتواند دلگرمکننده باشد. به هر حال، برای برونرفت از این شرایط، نیازمند توجه جدی به مشکلات موجود و برنامهریزی برای رفع آنها هستیم.
مرور آمار و روند خودروسازی در ۱۴۰۳